Terug op de Mwamose school

Sinds oktober is er flink wat veranderd op de Mwamose school; met dank aan de sponsors zijn er twee lokalen gebouwd, zodat alle kinderen les kunnen krijgen de hele dag! En ook heeft elke klas een eigen jerrycan met kraantje zodat de kinderen kunnen drinken.

De school blijft lastig te vinden en bereiken. De wegen ernaartoe zijn slecht en slechts weinig chauffeurs kennen de weg. We pikken James op langs de mainroad, hij is gebracht achterop de motor van één van de teachers van de Mwangulu school.

Peter neemt uitgebreid de tijd om ons te ontvangen en leidt ons rond langs alle klassen.  De Afrikaanse liedjes klinken in onze oren en het verbaast me hoeveel van deze kinderen nog weten wie ik ben en waar ik vandaan kom. Omdat deze module in het teken staat van onderwijskundig leiderschap besluit ik in standard six mijn kans te grijpen. Ik zet een coöperatieve werkvorm in en de kinderen overleggen met elkaar! Ze zijn dit totaal niet gewend maar uiteindelijk vliegen de vragen me om de oren. Ze komen los! Ik vind elke vraag goed, ben blij dat ze durven en complimenteer hen om hun lef. Ze willen weten welke planeet het dichtst bij de zon ligt, hoe mijn school heet, waar die ligt, hoeveel kinderen en teachers er zijn, hoe oud ik ben, of ik kinderen heb, hoe ze heten, hoe oud ze zijn, of Nederland ook corrupt is, wat de grootste verschillen zijn, hoe ons klimaat is, of ik nog terug kom ooit… enzovoort… Peter en James kijken vol bewondering dat deze kinderen samen overleggen en aan een Mzungu zoveel vragen durven stellen. Als we de klas uit lopen zegt James; ik denk dat ik het snap! Je wilde ons laten zien wat interactie kan brengen en dat klopt.

Het is druk op de Mwangulu school vandaag. Plan International verzorgt een parentsmeeting en licht de ouders voor over vroeghuwelijken, vroegzwangerschappen, safe seks en verkrachtingen.

Er is ook een Health organisation die onderzoek doet naar de relatie tussen gezondheid en leervermogen. Kinderen worden getest op malaria en krijgen zonodig medicijnen. Peter is een echte ondernemer en ik zie in zijn gastenboek dat hij veel voor elkaar krijgt op ontwikkelingshulpgebied.

En dan de staffmeeting: er wordt gestart in een setting die ik bijzonder vind qua opstelling. Een aantal leerkrachten zit met de rug naar Peter toe. Het formeren van groepjes loopt moeizaam maar even later zijn ze in dialoog met elkaar!!! Ik observeer en smul van de interactie tussen de teachers die hun taak zeer serieus nemen. En dan valt me op: Peter is weg! Als hij terug komt loopt hij langs de groepjes maar neemt niet deel aan de gesprekken. Hij bekijkt nog eens de verpakking van de Venco drop die ik meebracht, bewaakt keurig de tijd en vraagt dan per groepje iemand die wil presenteren.

De leerkrachten presenteren hun values en de gemeenschappelijke worden geïnventariseerd. Daarmee wil Peter dit punt afsluiten maar hij wordt bevraagd door zijn team. Idi, de deputy neemt het voortouw: hij had met zijn groepje een belangrijke value opgeschreven maar die staat niet op de gezamenlijke lijst: integrity! Hij houdt een betoog waarom het belangrijk is dat deze wordt toegevoegd en zijn collega’s zijn het met hem eens. Dan durft ook de volgende teacher.. and so on….

Ik tel de values en reken uit dat we in dit tempo nog wel even zitten. Peter kijkt me aan en vraagt of ik het wil overnemen. Op zijn verzoek doe ik dat en stel aan het team voor dat we zouden kunnen clusteren; wisdom and knowledge mogen onder één noemer en dat geldt zo ook voor een aantal andere values. Iedereen kan zich erin vinden en kijkt tevreden knikkend rond.

Peter sluit af en vraagt feedback die hij krijgt: laten we een volgende keer in een klaslokaal zitten waar het ruimer is dan in de staffroom en we beter kunnen groeperen, geef ons iets meer tijd om inhoudelijk te discussiëren, laat ons vaker in groepjes werken, het is fijn dat het visueel werd wat besproken werd. Kortom: voldoende input voor aanstaande donderdag als ik de volgende staffmeeting bij woon.

Als we het feedback gesprek voeren laat ik Peter beelden zien. Van het filmpje dat ik maakte tijdens het werken in groepen begint hij te lachen. Hij snapt wat ik bedoel en benoemt dat hij niet deelnam, hij was er zelfs niet en zoals hij met zijn brede lach zegt: “I was interacting with the dropjes”.

De feedback die hij vraagt en ik hem mág geven, gaat hij inzetten bij de meeting op donderdag!

Het is erg warm op de Mwamoseschool en als we aan het einde van de middag wegrijden stelt Peter voor dat hij een meisje uit groep 8 meestuurt om ons de weg te wijzen. Op de heenweg waren we verdwaald. Het verlegen meisje gaat achterin zitten bij James en vertelt ons keurig de weg. Ik verbaas me erover dat ze elke dag door dit bos met wandelpaden (echt, meer is het niet, ik snap niet dat de auto er door komt) de weg naar school kan vinden. We rijden er een half uur over tot aan de mainroad, waar het meisje woont. Normaal loopt ze er anderhalf tot twee uur over! Bij het uitstappen moet ze geholpen worden met het portier, ze zat nooit eerder in een auto…

James overleg met mij en vraagt of het mogelijk is dat ik op woensdag (onze day-off) naar zijn school kom, ivm een sportdag op vrijdag. Ik moet even schakelen, had me ingesteld op een dag rust, maar dat zit er niet in. Geen probleem zeg ik, ik bezoek graag deze gedreven man en waardeer het dat hij zijn planning met me deelt en vraagt of ik ook hem wil filmen: a picture says more than thousends words! Dus morgenochtend ga ik naar Mwangulu toe en ik ben benieuwd naar de staffmeeting.

Bij de evaluatie in het hotel krijg ik het warm van de verhalen waarmee de dutch coaches komen maar tegelijk blijf ik maar schrikken van de schrijnende beschrijvingen van wat we met zijn allen zien op een dag hier in Afrika.

Omdat ik het toch even kwijt wil sta ik stil bij dingen die me verbazen of niet begrijp, verwonderen en me soms een knoop in mijn maag bezorgen… Ik heb er geen oordeel over, signaleer slechts de dingen die me opvallen.

Er zijn meisjes die de klas niet in mogen omdat hun haar te lang is en dat is niet hygiënisch. Ik kijk op hun hoofdhuid en vraag me af hoe het nog korter moet..

De school van Tamasha wordt met sluiting bedreigd. Woensdag komt een gezondheidsinstituut om een besluit te nemen of het nog verantwoord is dat in dit gebouw wordt lesgegeven. Er is geen water om te drinken of de toiletten schoon te maken. Het gebouw heeft geen betonnen vloeren en uit het zand kruipen de wormpjes in de voeten van de kinderen waardoor ze kreupel gaan lopen. Als de school dicht gaat houdt onderwijs op voor deze 900 kinderen. Een andere school is geen optie, die ligt te ver weg. En nog steeds spreekt Tamasha van een uitdaging en niet van een probleem.  Als ik haar vraag hoe ze zich voelt zegt ze; als je als moeder in mijn school rondloopt kun je niet anders dan huilen maar ik ben de headteacher en blijf hopen en vechten.

Tijdens een staffmeeting drinken leerkrachten uit één plastic beker die ze delen, ze kunnen hem vullen met water uit de gieter die erbij staat.

Kenianen weten niet precies hoe oud ze zijn of hoe oud hun kinderen zijn, laat staan dat verjaardagen gevierd worden. Ze verbazen zich erover dat ik de geboortedata en leeftijden van mijn kinderen en mezelf zo goed weet.

Ik ontmoet twee meisjes met een dikke buik uit standard 5 en 6. Ze zijn zwanger van een jongen uit standard 8. De directeur vertelt met tranen in zijn ogen dat hun toekomst er niet goed uitziet.

Een directeur rijdt met een verkracht meisje van zijn school naar het politiebureau anderhalf uur verderop. Hij wil een signaal afgeven en dit behoort tot zijn taak!

Een directeur signaleert dat een jongen voor de zoveelste keer mishandeld werd thuis en besluit in te grijpen. De jongen gaat naar een tehuis en de moeder wordt naar het politiebureau gebracht.

Ik zie mattatu’s (kleine busjes) waar veel meer mensen in, op en aan kunnen dan ik ooit had gedacht.

Ik zie motors met vier mensen erop, maar ook één waar twee mensen een geit tussen zich in geklemd houden.

Op een fiets kan tot 200 kilo worden vervoerd.

De KCPE (Cito) test wordt afgenomen door niét de eigen leerkrachten en er zijn gewapende politieagenten voortdurend aanwezig die in de klassen surveilleren.

Ik zie in het spelkwartier ouders op het schoolplein die sugarsnaps, fruit en casave verkopen; het pauzehapje voor de kinderen die geld bij zich hebben (maar dat geldt niet voor iedereen).

Ook dit allemaal is Afrika.

Als ik in het hotel aankom en we klaar zijn met evalueren zie ik dat ik twee smsjes heb ontvangen: Peter en James vragen zich af of ik goed ben aangekomen? Ik sms terug en bedank hen voor hun bezorgdheid.

Als James me dan nog het volgende bericht *stuurt kan mijn avond niet meer kapot en rijd ik morgen met alle plezier naar Mwangulu toe. Ik ben dankbaar dat ik deze ervaring mag opdoen hier, het maakt me zoveel rijker en de ervaringen neem ik mee naar Nederland. Dankjewel collega’s, vrienden, familie dat jullie me dit mogelijk maken!!!

*”Thank you very much my excellent coach I am proud of you and I have a feeling that God made the right choice for me.”