Tweede staffmeeting op de Mwangulu school

Vooraf wil ik niet vergeten te zeggen dat ik speciaal voor Ben en Jan maar ook voor de kinderen van ’t Ven filmpjes van apen op de site heb gezet. Althans, ik hoop dat dat gelukt is. Het blijft bijzonder om je in Apenheul te wanen terwijl je naar je hotelkamer loopt. Er zijn echt tientallen apen van groot tot klein. De mannetjesbaboons zijn prachtig om te zien maar ik kan er ook erg van schrikken. Aan de hotelgasten wordt gevraagd ze met rust te laten en vooral niet te voeren maar helaas houdt niet iedereen zich aan de regels waardoor de apen de kansen die zich voordoen aangrijpen, met beide handen! Rond het restaurant zijn jongens van het hotel bezig met katapulten de apen bij het voedsel weg te houden en gelukkig zijn ze met schijnbewegingen weg te jagen. De apen zijn niet bang en lopen letterlijk over de railing van mijn balkon. Gisteren klom er één tegen mijn been omhoog en lukte het me gelukkig om hem “af te schudden”.

Maar dan, natuurlijk waarvoor we hier zijn: het coachen van de headteachers! De chauffeur kiest vandaag een alternatieve route, de shortcut. Inderdaad, het is korter maar de weg is erg slecht en ik heb hoofdpijn als we na anderhalf uur hobbelen op de Mwangulu school aankomen. Ik ontmoet de pastoor van het dorp die ik op de speelplaats tegenkom. Hij kent mijn naam en weet te vertellen dat ik hier nu voor de tweede keer kom. Ik verbaas me over de details die hij noemt en vraag hem ernaar. Waarop hij antwoordt: iedereen in de community weet het als er een Mzungu (blanke) is.

De teachers zitten in de Staffroom en ik word hartelijk begroet. Ze zijn blij dat ik er weer ben en stellen me allerlei vragen. Dan ontvangt James me in de headteachers office. Het is een erg klein en bloedheet kantoortje maar sinds oktober is er al veel opgeruimd in dit kantoor. James heeft zijn staffmeeting voorbereid en wil graag met mij voorbespreken. Deze man werkt erg efficiënt en maakt planningen. Hij neemt het tijdschema door en vraagt zijn deputy om de shade alvast in te laten richten. Waarbij hij zegt: zet de tafels in een cirkel want dat is goed voor de interactie, dan kan iedereen elkaars ogen zien. Klokslag tien uur lopen we richting de vergadering (want zegt hij, de headteacher is a roll-model, I have to be in time). Een paar leerkrachten zijn er nog niet, en hij stuurt teachers om hen te gaan halen. Als ze compleet zijn zegt hij: time is an issue! Er wordt zoals altijd geopend met een gebed en hij benoemt de reden van deze vergadering, wat er aan voorafging en wat het doel is. Hij noemt ook de eindtijd en de planning. Deze vergadering gaat over Gap Analyses en hij heeft een voorbereiding gemaakt door de KCPE scores en de tussentijdse resultaten in kaart te brengen. De opdracht aan de groepjes die uiteen gaan is wat onduidelijk maar ze gaan allemaal serieus aan het werk. Ik sluit (net als James) aan bij de groepjes en ontdek dat elk groepje een eigen accent legt. Eén groep inventariseert de problemen waardoor de resultaten achterblijven en ze bedenken vervolgens oplossingen. Er is ook een groep die op zoek gaat naar een specifiekere oorzaak en zij ontdekken dat Engels echt verbeterd moet worden (dat hadden James en ik ook in onze voorbereiding geconstateerd). De derde groep is bezig zich te richten op de omstandigheden.

Tijdens de presentatie door elke groep valt het me op dat de leerkracht die het woord neemt zo gaat staan dat de helft tegen zijn rug aankijkt. De presentaties kosten veel tijd en ik zie dat dat iets doet met de betrokkenheid.

James vat samen en toont begrip voor de moeilijke omstandigheden maar vraagt het team zich te richten op de factoren waarop zij invloed kunnen uitoefenen en een grote kans op succes en impact hebben. Toch wil ik de moeilijke factoren niet onbenoemd laten, ze doen nl. erg te zake. Veel kinderen kunnen ’s avonds geen huiswerk maken omdat hun ouders geen geld hebben voor parrafine om de olielamp te kunnen vullen. Er zijn maar heel weinig kinderen die op maandagochtend naar school komen vanwege de markt. Kinderen moeten zo ver lopen dat ze vaak te laat of helemaal niet komen. Sinds vorig jaar telt deze school maar liefst 105 dropouts, kinderen die niet meer naar school komen omdat ze moeten werken. Dit dorp kent meerdere moedertalen en als de kinderen op school komen spreken ze nog geen Kiswahili laat staan Engels. Er zijn onopgeleide kleuterleerkrachten die geen woord Engels spreken (wat verklaart dat ze tijdens de staffmeeting geen enkele inbreng hadden en geen betrokkenheid toonden). Er zijn te weinig lokalen, te weinig leerkrachten, te weinig boeken, te weinig bankjes zodat de kinderen op de grond moeten zitten, er zijn lokalen zonder ramen en deuren zodat ’s nachts de wandplaten en andere materialen gestolen kunnen worden. Omdat uit een leeg lokaal niets te stelen valt, blijven ze leeg.

Er worden enkele zinnige en bruikbare oplossingen genoemd door de teachers, like buddy-teaching. De opgeleide leerkrachten kunnen de anderen coachen en helpen hun lessen voor te bereiden.

Als Engels ook bij de andere vakken zoals Math en Science gebruikt wordt, zullen de kinderen deze taal sneller leren.

Ze vinden ook dat er gewerkt kan worden aan de relatie met de kinderen en hun ouders en nemen zich voor de kinderen voortaan te begroeten als ze de klas binnenkomen en positieve feedback te geven.

De leerkrachten geven zinvolle feedback na afloop; zo vinden ze dat alle collega’s er op tijd moeten zijn, vinden ze het prettig om zich verbonden te voelen met elkaar en dingen uit te wisselen.

Het feedback gesprek dat ik na afloop met James voer laat (alweer) zien dat hij openstaat om te leren en hij benadrukt nog maar eens dat hij zo blij is dat hij in deze headteacherscourse mag deelnemen. Met zijn nieuwe baan op deze school én de studie die hij volgt op de universiteit (early child development) zit zijn week aardig vol en komt hij er niet elk weekend aan toe om naar zijn vrouw en kinderen te reizen maar zit hij veelal op school. Dat is niet anders dan op de Guguschool waar hij voorheen directeur was.

Ik laat de beelden zien die ik maakte tijdens de staffmeeting en er ontstaat een gesprek op gelijkwaardig niveau over de setting, organisatie, planning en inhoud.

Ik deel zijn zorg over de kleuterleerkrachten, het zijn moeders uit het dorp die vrijwillig (15€ per maand) een hele klas draaien maar geen woord Engels spreken en geen enkele training hebben gevolgd. James gaat zich inspannen om een training te realiseren en anders gaat hij het zelf doen (met zijn ECD studie heeft hij de kennis in huis).

In het rondje langs de klassen zie ik in Standard8A een opstelling die afwijkt van wat gebruikelijk is hier. De tafels staan in groepjes en voor de klas staat een leerling instructie te geven over Chemie. De teacher komt zo terug. De sfeer in deze klas voelt erg goed en het valt op dat ze in gesprek gaan met mij (de meeste klassen durven me amper aan te kijken). Ik vraag hen waarom de tafels zo staan en wat ze ervan vinden. De kinderen benoemen dat ze zich er prettig bij voelen omdat ze elkaar kunnen helpen en kunnen overleggen. Samen komen ze er vaak wel uit. Ik vraag of ze geen last hebben van elkaar maar nee, dat is niet het geval. Dan komt hun teacher binnen. Hij viel me in de staffmeeting (in positieve zin) op. In zijn klas voelt het veilig, hij maakt goed contact, kent de kinderen bij naam en noemt die ook (dat gebeurt hier niet overal). De teacher vraagt of hij de kinderen wat vragen kan laten stellen aan me over water, ijs en stoom en als ik afsluit met een filmpje dat op mijn telefoon staat reageren de kinderen hoogst verbaasd. Het filmpje heb ik gemaakt terwijl kinderen van ’t Ven gingen schaatsen, sleeën en lopen op het ijs tegenover de school. De teacher bedankt me uitgebreid en is blij dat hij nu zelf ook gezien heeft dat het echt kan: lopen over water dat in ijs veranderd is. Een andere teacher vraagt hoe we in Nederland omgaan met verschillen in de klas en er ontstaat zowaar een gesprek over groepsplannen en het werken op drie niveaus. Hij volgt me en vraagt of hij het ter plekke mag proberen en ik hem feedback wil geven. Hij had nog nooit van dit idee gehoord en ziet er wel wat in. Ik stel voor dat we op 2 niveaus beginnen en dat lukt. Deze leerkracht heeft goed in de gaten welke kinderen zijn extra instructie kunnen gebruiken. De andere kinderen (die wij zelfstandig zouden laten werken) krijgen een mondelinge opdracht om met hun buurman sommen te maken. Dit bij gebrek aan oefeningen, schriften en pennen. Maar het lukt!!! De teacher lacht en bedankt me van harte voor het idee.

In een paar groepen laat ik, net als op de Mwamose school een filmpje zien dat de kinderen van groep 6 (met juf Marjèl op gitaar) in het Engels zongen. De kinderen zijn onder de indruk en stellen vragen: waarom heeft die jongen een slinger om (hij is jarig!). Wat heeft de teacher in haar hand (een gitaar). En van wie is die dan, wie heeft hem betaald? (ik moest het antwoord schuldig blijven maar heb gezegd dat ik dacht dat hij van Marjèl zelf is). Hebben de kinderen les in de headteachers office, het ziet er zo mooi uit! Wat is dat op de muur? (een digibord). De omgeving van onze lokalen maakt grote indruk kan ik zien maar ze zijn zeer geïnteresseerd. Dankjewel groep 6 nog!!

Met James heb ik het over succeservaringen in zijn team en hij besluit in een volgende staffmeeting de leerkrachten over wie ik nu schrijf te laten vertellen aan de collega’s.

Bij het afscheid van het team, spreekt de deputy uit dat hij tot God zal bidden dat ik de Mwangulu school nog vaker zal bezoeken en ik help hem hopen dat het lukt… Bij het verlaten van de compound voelde het niet als een laatste keer, dat kan gewoon niet zo zijn.

Gelukkig zie ik James zaterdag nog in Forest Lodge waar we samen komen om een plan of action te maken voor de komende periode.

Op de terugweg val ik al hobbelend moe maar voldaan in slaap. Ik heb een mooie dag gehad!